top of page

DUDİ KONAK YAPIM ÖYKÜSÜ

Tarakçıoğlu ailesinin büyükleri Muharrem, Recep ve Yusuf Tarakçıoğlu kardeşler, 20. yüzyılın başlarında (1900-1910) Rusya’nın Maykop şehrinde fırıncılık, pastacılık ve otelcilik sektöründe çalışıp kazandıkları para ile Makrevis köyünde bir aile konağı yaptırmaya karar vermişlerdir. Bu konağın projesi Moskova’da çizilerek Türkiye’ye getirilmiştir.

Bina yapımı için gereken kesme taşlar, özel araba yolu açılarak çevrede bulunan taş ocaklarından öküz arabaları ile taşınmıştır. Konağın yapımında taş ustası, marangoz, hızarcı, binadaki kapı pencere ve çeşitli süs doğrama ustaları ile alt salon ustaları ayrı olmak üzere 60 usta çalışmıştır. Alt büyük salonun işçiliğini 60 usta 6 ayda bitirmiştir.

Binaya ait olan kapı, pencere ve kapı menteşeleri ile çatı kiremitleri dâhil olmak üzere çoğu malzeme Rusya’dan vapurla Rize Atina’ya (şimdiki Pazar ilçesi) getirilmiştir. Çatı arası aydınlık olsun diye kullanılan cam kiremitler dahi bölgeye özel olarak getirilmiştir. Düz pencere camları ile hayat (salon) ve oda camları arasında bulunan renkli vitray camlar da özel damgalı olarak Rusya’dan getirilmiştir. Salon ve oda camlarında vitray camlar ara ara yerleştirilmiştir.

Konak dört katlı olup 30 odası bulunacak şekilde inşa edilmiştir. Binanın ahır katı, giriş kat (kullanılan kat) tamamen yapılmış, giriş üstü birinci katın oda bölmeleri kısmen yapılmış, kapı pencere doğramaları tümüyle yapılmış, son katın (ikinci kat) ise sadece oda bölmeleri yapılmıştır. Çatı, cam kiremitleri de dâhil olmak üzere tamamlanmıştır. Konak inşaatı sırasında Birinci Cihan Harbi çıkmış, seferberlik ilan edilmiştir.  Ne var ki 60 ustanın tümü şehit düşmüş, savaştan dönen olmamıştır. Ustalara ait tüm alet ve malzemeler evde kalmıştır.

Binanın her iki yanında dışarıya çıkma balkonları vardı. Bu balkonların biri, ana giriş kapısı üstünde birinci (giriş kat üstü) kattan girişi olan camekânlı, ahşap sedirli, seyirlik bir oturma alanı olup tavanı ahşap oyma işlemeciliği ile altın sırma işlemeli olarak yapılmıştır. Arka balkon ise aynı şekilde, fakat tavanı gümüş sırma işlemeli ve arka kapı girişi üstünde yapılandırılmıştır. Sonradan bu balkonlar kaldırılmıştır. 

Salon ve balkonların işleme ve cilası farklı renklerde yapılmıştır. Doğramalar 3-4 renkten oluşmuştur. İşlemelerde altın ve gümüş cila ile lacivert, kırmızı ve yeşil renkler kullanılmıştır. Ayrıca çatıya yıldırımdan korumak üzere paratoner yerleştirilmiştir.

Konağın giriş katındaki misafir odaları (ön ve arka kapı girişlerinde) ve ön cephedeki iki köşe odada kesme taş içine gömülü şömine bulunmaktadır. Şömine üzerinde yine duvardaki kesme taşa gömülü kütüphane yer almıştır. Ayrıca giriş katta her odada tahta sedirin içine yerleştirilmiş bir basamakla inilen taş döşeli banyolar yapılmıştır.

Konağın giriş ve üst katlarında odalar iki kademeli olarak yapılmıştır. İlk bölme sağlı sollu ahşap dolapların yer aldığı günümüz gardrop odalarına benzer bir şekilde yapılmıştır. İlk bölmeden ikinci bölüme geçişte kapı üstü vitray cam ile süslenmiştir. Her odanın ikinci bölümü karşılıklı ahşap sedir ya da tek taraflı sedir ve ahşap masa vs. ile döşenmiştir.

Girişte yer alan tabanı küçük kare taş döşemeli mutfak bölümünde yer alan dolaplar ahşap oymacılığın usta örnekleri ile bezenmiştir. Mutfağın her iki kapı tarafında kiler odaları yer almıştır. Ayrıca giriş üstü birinci kata yer alan kiler odasında yerleşik düzende kuru bakliyat ve diğer malzemeler için çekmece sistemli bir kiler yapılmıştır. Salon tavan süslemeleri de balkon tavan süslemeleri gibi altın sırma ve ahşap oymacılıkla yapılmıştır. Salonun ön cephe camları aydınlığı sağlamak üzere tavana kadar yukarı aşağı hareket eden vitray süslü camlardan oluşmuştur. Konakta salona açılan 8 oda, mutfak tarafından girişi olan iki misafir yatak odası olmak üzere her katta toplam 10 oda yer almaktadır. Evin arka bahçesinde ahşaptan alafranga bir tuvalet yapılmıştır. Eve ait iki adet digger tuvalet ise ahır giriş bölümünde (arka kapı çıkışına doğru) yer almıştır. Tuvaletlere evin salonunda açılan bir kapı ve merdivenle inilmekteydi. Binanın ahır bölümleri kubbe tuğla tavandan oluşmuştur. Ahır bölümü ayrınlığında, camlarında ve kapılarda ferforje işlemeler kullanılmıştır.

Konak aile bireyleri tarafından 1970’li yıllara kadar kullanılmıştır. Kullanım sırasında döşemeleri ve süslemeleri tamamlanamamış olan üçüncü kat yıkılarak konak bir kat indirilmiştir ve çatı onarımı ile bina korunmaya çalışılmıştır.


 

bottom of page